‘ബുൾഡോസർ അക്കാദമിക്കു’കൾ ഉദയം കൊള്ളുമ്പോൾ

ക്രൂരമായ മനുഷ്യവാസനകൾ, അധികാരത്തിൻ്റെ അഹങ്കാരം, പാവപ്പെട്ടവന്റെ ദുരവസ്ഥയോടുള്ള നിർവികാരത, ജനാധിപത്യ/മാനുഷിക ഭാവുകത്വങ്ങളുടെ നിഷേധം എന്നിവ സാധാരണവൽക്കരിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ജീർണതയുടെ കാലഘട്ടത്തിൽ, നാം പരിചയിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന പുതിയൊരു പ്രയോഗമാണ് ‘ബുൾഡോസർ പൊളിറ്റിക്സ്’.

ഈ ഹിംസാത്മകത ഒരു പകർച്ചവ്യാധിയാണ്. സ്വതന്ത്ര അന്വേഷണങ്ങളുടെ ആത്മാവിനെ ആഘോഷിക്കേണ്ടുന്ന മേഖലയായ അക്കാദമിക ലോകത്തിനു പോലും ‘ബുൾഡോസർ രാഷ്ട്രീയ’ത്തിന്റെ യുക്തിയിൽ നിന്നോ അതിന്റെ ആക്രമണാത്മകവും സംവാദരഹിതവുമായ സമഗ്രാധിപത്യ സമ്പ്രദായത്തിൽ നിന്നോ സ്വയം മോചിതരാകാൻ പ്രയാസമാണ്. പഠിതാക്കൾ ഒത്തുകൂടുകയും അവരുടെ വിമർശനാത്മക ഭാവനകൾ പങ്കുവെക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന സർഗ്ഗാത്മക ഇടങ്ങളെ നശിപ്പിക്കാൻ നമ്മുടെ ചില വൈസ് ചാൻസലർമാരും റെക്ടർമാരും രജിസ്ട്രാർമാരും തങ്ങളുടെ ‘ബുൾഡോസറുക’ളുമായി സധാ സജ്ജരാണെന്ന് പറയുന്നതിൽ തെറ്റില്ല.

അടുത്തിടെ യു.പിയിലെ ഒരു സ്വകാര്യ സർവകലാശാല, പൊളിറ്റിക്കൽ സയൻസിലെ ഒരു ഫാക്കൽറ്റിയെ സസ്പെൻഡ് ചെയ്തിരുന്നു. തന്റെ ഒന്നാം വർഷ ബി.എ പൊളിറ്റിക്കൽ സയൻസ് വിദ്യാർത്ഥികളോട്, ‘ഫാസിസവും നാസിസവും ഹിന്ദുത്വവും’ തമ്മിലെ സാദൃശ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച അവരുടെ നിരീക്ഷണങ്ങൾ പങ്കിടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടതാണ് കാരണം. പുതിയ ഇന്ത്യയിൽ, അന്വേഷണങ്ങൾ നടത്താനോ, മൂർത്തമായ സാമൂഹിക-ചരിത്ര യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളുമായി സിദ്ധാന്തങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്താനോ, എല്ലാ ദിവസവും കാണുകയും അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ലോകത്തെ പ്രശ്നവൽക്കരിക്കാനോ, നിങ്ങളുടെ വിദ്യാർത്ഥികളോട് നിങ്ങൾക്കാവശ്യപ്പെടാനാവില്ല. ഇത്തരത്തിലുള്ള ഒരു ചോദ്യം, ‘ഉൾക്കൊള്ളലുകൾക്കും ഏകാത്മകതക്കും പേരുകേട്ട നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ ആത്മാവിനും ധാർമ്മികതക്കും’ എതിരാണ് എന്നത്രെ യു.ജി.സി ഭരിക്കുന്ന പ്രതികരണശേഷിയില്ലാത്ത ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ കരുതുന്നത്.

‘പ്രസ്തുത ചോദ്യം എത്രത്തോളം മുൻവിധിയോടെയാണ് തയ്യാറാക്കപ്പെട്ടതെന്നു പഠിക്കാൻ’ മൂന്നംഗ സമിതിയെ നിയോഗിക്കാനും ബന്ധപ്പെട്ട സർവകലാശാല മടിച്ചില്ല.

വൈവിധ്യങ്ങളോടും ബഹുസ്വരതയോടും മാനവികതയോടുമുള്ള ഉയർന്ന സംവേദനക്ഷമതയിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്ന ജനാധിപത്യമെന്ന ജീവിതകലയെ, ഭൂരിപക്ഷവാദത്തിന്റെ ശക്തിയും, ഭയാനകമായ മത ദേശീയതയുടെ പ്രകടമായ ആക്രമണവും, സർവ്വവ്യാപിയായ വിഷലിപ്ത പ്രചാരണ യന്ത്രങ്ങളും ചേർന്ന് നശിപ്പിക്കുന്ന ഈ സമയത്ത്, എന്ത് തരത്തിലുള്ള ‘ഉൾക്കൊള്ളലിനെ’ക്കുറിച്ചാണ്
യു.ജി.സി സംസാരിക്കുന്നത്?

‘അരാഷ്ട്രീയ’വും ‘വസ്തുതാകേന്ദ്രീകൃത’വുമായ (fact-centric) MCQ-കളിലൂടെ സങ്കീർണ്ണമായ സാമൂഹിക യാഥാർത്ഥ്യത്തെ മനസ്സിലാക്കുന്നതിനുള്ള വ്യാഖ്യാനപരവും ഭാഷാപവുമായ കഴിവുകളെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു കാലത്ത്, വിവാദപരമോ ‘ഔട്ട് ഓഫ് ദി ബോക്സോ’ ആയ ഈ ചോദ്യത്തിലൂടെ, യു.ജി.സി അടിച്ചേൽപ്പിക്കുന്ന ‘ഔദ്യോഗിക സത്യങ്ങൾ’ എന്താണ് മറച്ചുവെക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നതെന്ന് ചിന്തിക്കാനും ചോദ്യം ചെയ്യാനും പ്രശ്നവൽക്കരിക്കാനും തന്റെ വിദ്യാർത്ഥികളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന ഈ പ്രൊഫസറെ, പ്രതികരണശേഷിയുള്ള ഏതൊരു അക്കാദമീഷ്യനും അധ്യാപകനും അഭിനന്ദിക്കുകതന്നെ ചെയ്യും.

പ്രൊഫസറുടെ ലോകവീക്ഷണത്തോട് യു.ജി.സി ചെയർപേഴ്സണോ, അല്ലെങ്കിൽ സർവകലാശാലയിലെ അക്കാദമിക് ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾക്കോ വിയോജിപ്പുണ്ടാവുകയെന്നത് തികച്ചും സംഭവ്യമാണെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ അധ്യാപനരീതിയിൽ അവർ ഇടപെടാൻ പാടില്ല. കാരണം, ഏകാത്മകതക്കപ്പുറം, ചിന്തകളുടെയും ലോക വീക്ഷണങ്ങളുടെയും വൈവിധ്യമാണ് ഒരു സർവകലാശാലയിലെ ജ്ഞാനശാസ്ത്രപരമായ ബഹുസ്വരതയുടെ ധാർമ്മികത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നത്.

‘ബുൾഡോസർ അക്കാഡമിക്സിന്റെ’ യുഗത്തിലേക്ക് നാം പ്രവേശിച്ചിരിക്കുന്നുവെന്നത് ഒരു കയ്‌പേറിയ യാഥാർത്ഥ്യമാണ്. നമ്മുടെ അക്കാദമിക് ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ വിമർശനാത്മക ചിന്തകളുടെ നേരിയ അംശങ്ങളെപോലും സംശയിക്കാനാരംഭിച്ചിരിക്കുന്നു. അതെന്തുകൊണ്ടാണ്?

വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലക്കുമേലുള്ള നവലിബറൽ ആശയങ്ങളുടെ കയ്യേറ്റം തുടരവെ, വിദ്യാഭ്യാസത്തെ വിപണികേന്ദ്രീകൃത നൈപുണികളാക്കി ചുരുക്കാനും, വിദ്യാർത്ഥികളെ ഉപഭോക്താക്കളോ, അധ്യാപകരെ സേവന ദാതാക്കളോ ആയി പരിവർത്തിപ്പിക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന ടെക്നോ മാനേജർമാരെപ്പോലെയാണ് ഈ അക്കാദമിക് ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ പെരുമാറുന്നതെന്നതാണ് ഇതിന്റെ ഒന്നാമത്തെ കാരണം.

വിദ്യാഭ്യാസത്തോടുള്ള ഈ യാന്ത്രികവും കമ്പോള-പ്രേരിതവുമായ സമീപനം, മഹാന്മാരായ അദ്ധ്യാപകരുടെ പ്രയത്നത്താൽ നട്ടുവളർത്തപ്പെട്ട ‘വിദ്യാഭ്യാസം ഉണർവും വിമർശനാത്മക ബോധവുമാണെന്ന’ ജ്ഞാന സംസ്കാരത്തെ അപഹരിക്കുന്നുണ്ട്. പ്ലെയ്‌സ്‌മെന്റിന്റെയും ശമ്പള പാക്കേജിന്റെയും കെട്ടുകഥകൾക്കപ്പുറമൊന്നും ആലോചിക്കേണ്ടതില്ലെങ്കിൽ, വർഗീയതയെക്കുറിച്ചും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തെക്കുറിച്ചും ജാതിയുടെയും ലിംഗത്തിന്റെയും മതത്തിന്റെയും പേരിൽ അനുദിനം നടക്കുന്ന അക്രമങ്ങളെക്കുറിച്ചും ചിന്തിക്കാൻ വിദ്യാർത്ഥികളും അധ്യാപകരും എന്തിന് മെനക്കെടണം?

രണ്ടാമതായി, രണോത്സുക ദേശീയതക്ക് രാജ്യത്ത് സ്ഥായിയായ ഉയർച്ചയുണ്ടായതോടെ, നമ്മുടെ പല പ്രമുഖ സർക്കാർ സർവ്വകലാശാലകളിലും പ്രകടമായ രാഷ്ട്രീയ നിയമനം വഴി വി.സിമാരെ വാഴിച്ചതും നാം കണ്ടതാണ്. അവർ ഇതിനോടകം തന്നെ അധികാരകേന്ദ്രങ്ങളുമായി ഒത്തുതീർപ്പിലെത്തിയവരാണ്. അധികാരത്തിന്റെ പ്രബലമായ വ്യവഹാരത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യാനോ അല്ലെങ്കിൽ തീവ്ര ദേശീയതയിൽ ഉള്ളടക്കം ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഹിംസയെ നോക്കിക്കാണാനോ വിദ്യാർത്ഥികളെയും ഗവേഷകരെയും പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന ജ്ഞാന സംസ്കാരത്തെ അംഗീകരിക്കാൻ അവർക്കൊട്ടും തന്നെ സാധ്യമല്ല.

വിൽഹെം റീച്ചിന്റെ The Mass Psychology of Fascism അല്ലെങ്കിൽ Erich Fromm ന്റെ The Escape From Freedom എന്നീ പുസ്തകങ്ങൾ പഠിക്കാനും, ഈ ക്ലാസിക് ഗ്രന്ഥങ്ങൾക്ക് സമകാലിക ഇന്ത്യയിൽ എന്തെങ്കിലും പ്രസക്തിയുണ്ടോ എന്നന്വേഷിക്കാനും ഒരു പൊളിറ്റിക്കൽ സോഷ്യോളജി പ്രൊഫസർ തന്റെ വിദ്യാർത്ഥികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നത് കണ്ടാൽ ഈ വി.സിമാർ എങ്ങനെ പ്രതികരിക്കുമെന്നാലോചിക്കുമ്പോൾ എനിക്കത്ഭുതം തോന്നുന്നുണ്ട്. ദേശീയതയുടെ ഔദ്യോഗിക വ്യവഹാരത്തോട് സമ്പൂർണ്ണ വിശ്വസ്തത ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഈ അക്കാദമിക് ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ, വിമർശനാത്മക അധ്യാപനത്തിന്റെയും സ്വതന്ത്രമായ അന്വേഷണങ്ങളുടെയും (Critical Pedagogy and Free Enquiry) ആത്മാവിനെ നശിപ്പിക്കുകയാണ്. ഇക്കൂട്ടർ തന്നെ ഒരു സർക്കുലറിലൂടെ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ‘മൻ കി ബാത്ത്’ കേൾക്കാൻ വിദ്യാർത്ഥികളെയും അധ്യാപകരെയും നിർബന്ധിച്ചാലും എനിക്കത്ഭുതമില്ല!

ഈ നിരാശകൾക്കിടയിലും, പ്രത്യാശയിലധിഷ്ഠിതമായ അധ്യാപനരീതി പിന്തുടരണമെന്നേ ഞാൻ വാദിക്കൂ. ഒരു അധ്യാപകനെന്ന നിലയിൽ, പൗലോ ഫ്രെയറെയും ബെൽ ഹുക്കിനെയും പോലെയുള്ളവരെ എനിക്കെങ്ങനെ മറക്കാൻ കഴിയും? സംവാദാത്മകമായ ഒരു ക്ലാസ്മുറിയുടെ ശക്തിയെന്താണെന്ന് നാം തിരിച്ചറിയണമെന്നതാണ് അവരുടെ പക്ഷം. ജീവിതാനുഭവങ്ങളും സംഭാഷണങ്ങളും അപരനെ കേൾക്കുന്ന കലയുമെല്ലാം ഉൾച്ചേരുന്ന, ഘടനാപരവും അതീന്ദ്രിയവും സാംസ്‌കാരികവുമായ ഹിംസകളിൽനിന്ന് മുക്തമായ, പുതിയ ലോകത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഭാവനയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ജീവനുള്ള ഇടമാണത്. എന്നിരുന്നാലും, ഈ ഡിസ്റ്റോപ്പിയൻ യുഗത്തിലിരുന്നുകൊണ്ട് ഈ സാദ്ധ്യതയെ സങ്കൽപ്പിക്കുവാനെങ്കിലും, അധ്യാപകരെന്ന നിലയിൽ നാം ഒന്നിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

നമ്മൾ ചിന്തകരാണെന്നും, ആശയവിനിമയം നടത്താനും മുറിവുകളുണക്കാനും ശേഷിയുള്ളവരാണെന്നും നാം തിരിച്ചറിയണം. കൂടാതെ, ബയോമെട്രിക് ഉപകരണങ്ങളിലൂടെയും സിസിടിവി ക്യാമറകളിലൂടെയും നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ട്, കോഴ്‌സുകളുടെ യൂട്ടിലിറ്റി അളക്കാനാവശ്യപ്പെടുന്ന അസംഖ്യം സർക്കുലറുകളിലൂടെയും, സർവകലാശാലയുടെ റാങ്കിംഗ് വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളുടെ കണക്കുകളിലൂടെയും ചുറ്റിവരിയപ്പെടുന്ന വിനീത സേവകരുമല്ല നാം.

എന്നിരുന്നാലും, പ്രധാന ചോദ്യം ഇതാണ്; അധ്യാപകരായ നമുക്ക്, നമ്മെ വിളിക്കുന്ന ഈ പേരുകൊണ്ടെന്താണ് അർത്ഥമാക്കുന്നതെന്ന ബോധ്യമുണ്ടോ? അതോ നിശബ്ദരും ഉദാസീനരുമായ കേവലം ശമ്പളക്കാർ മാത്രമാണോ നാം?

തുടക്കത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ച സ്വകാര്യ സർവ്വകലാശാലയിലെ ഫാക്കൽറ്റിക്ക് സംഭവിച്ചത് നമുക്ക് മറക്കാവതല്ല. സർഗാത്മകവും വൈവിധ്യപൂർണവും വിമർശനാത്മകവുമായ ചിന്താശേഷി ഇനിയും കൈമോശം വന്നിട്ടില്ലാത്ത ആർക്കും അങ്ങനെ സംഭവിക്കാം. അതിനാൽതന്നെ, അധ്യാപനമെന്ന നിയോഗത്തെ സ്നേഹിക്കുന്നവർ ഒരുമിച്ചു ശബ്ദമുയർത്തുകയും ഇരകൾക്കൊപ്പം നിൽക്കുകയും, വർധിച്ചുവരുന്ന ‘ബുൾഡോസർ അക്കാദമിക്കു’മാരുടെ ഹിംസകളെ ചെറുക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നത് സുപ്രധാനമാണ്.

അവിജിത് പഥക് ‘ട്രിബ്യൂൺ ഇന്ത്യ’ ക്ക് വേണ്ടി എഴുതിയ ലേഖനം.
മൊഴിമാറ്റം: ആർ.വി ശുഐബ് മുഹമ്മദ്