‘ഹർ ഘർ ജൽ’ പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി ഓഗസ്റ്റ് 19ന് ഓൺലൈനിൽ സംസാരിക്കവെ പ്രധാനമന്ത്രി എല്ലാ വീട്ടിലും പൈപ്പ് കണക്ഷനുള്ള ആദ്യ സംസ്ഥാനമായി ഗോവ മാറി എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നു.
ഈ അവകാശവാദത്തിന്റെ യാഥാർഥ്യം പരിശോധിക്കുന്നു.
അവകാശവാദം അനുസരിച്ച് 2,35,000 കുടുംബങ്ങൾക്കും ടാപ്പ് വഴി കുടിവെള്ളം ലഭ്യമാകേണ്ടതുണ്ട്. 2019ൽ ആരംഭിച്ച ജൽ ജീവൻ മിഷനിൽ ഉൾകൊള്ളുന്ന പദ്ധതിയാണ് ‘ഹർ ഘർ ജൽ’ (ഓരോ വീട്ടിലേക്കും വെള്ളം).
ആകെ 60,000 കോടി രൂപ (600 ബില്യൺ രൂപ) ഈ പദ്ധതിക്കായി നീക്കിവെക്കുകയും, ജൽ ശക്തി മന്ത്രാലയം എന്ന പേരിൽ ഒരു മന്ത്രാലയം തന്നെ രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
2024 ആകുന്നതോടെ എല്ലാ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലും വെള്ളം എത്തിക്കുക എന്നതാണ് ഈ പദ്ധതി ലക്ഷ്യമിട്ടിരുന്നത്. ജലമന്ത്രാലയത്തിന്റെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം രാജ്യത്തെ ഏകദേശം 46.2% വീടുകളിലും പൈപ്പ് ജലവിതരണ സംവിധാനങ്ങളുണ്ട്. 2019-ൽ ഇത് 17% ആയിരുന്നു.
വസ്തുത
സർക്കാർ രേഖകൾ പ്രകാരം, ഗോവയ്ക്ക് പ്രതിദിനം 645 ദശലക്ഷം ലിറ്റർ ജലവിതരണം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിലും 560 ദശലക്ഷം ലിറ്റർ മാത്രമാണ് ലഭിക്കുന്നത്, അതായത് 85 ദശലക്ഷം ലിറ്ററിന്റെ കുറവുണ്ട്.
ഗാർഹിക കുടുംബങ്ങളുടെ എണ്ണവും 24×7 ജലവിതരണം ലഭിക്കുന്ന കുടുംബങ്ങളുടെ എണ്ണവും വളരെ വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് സർക്കാർ രേഖകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. 24×7 വിതരണം ലഭിക്കുന്ന കുടുംബങ്ങൾ മൊത്തം ഗാർഹിക കുടുംബങ്ങളുടെ നാലിലൊന്ന് മാത്രമാണ് ഉള്ളത്.
24×7 ജലവിതരണം ഉറപ്പാക്കുന്നത് വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണെന്ന് സംസ്ഥാന പൊതുമരാമത്ത് വകുപ്പ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ വിശദീകരിക്കുന്നു. “സ്ഥലം, ഉയരം, മർദ്ദം എന്നിവയെ ആശ്രയിച്ച് ഒരു ദിവസം രണ്ട് മണിക്കൂർ മുതൽ 18 മണിക്കൂർ വരെ മാത്രമേ വെള്ളം ഒഴുകാൻ കഴിയൂ,”
കൂടാതെ എല്ലാ വർഷങ്ങളിലും ചോർന്നൊലിക്കുന്ന പൈപ്പുകൾ, പൈപ്പ് പൊട്ടൽ, വാൽവിൽ ഉണ്ടാകുന്ന പ്രഷർ പ്രശ്നങ്ങൾ, ഉറവിടത്തിലെ തകരാറുകൾ എന്നിവ നിലവിലുള്ള ടാപ്പുകളിൽ വെള്ളം ലഭ്യമാക്കുന്നതിന് തടസം ആകുന്നു. ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇപ്പോഴും പൈപ്പുകൾ നിലവിലില്ല, കിണറുകൾ വറ്റിവരണ്ടു.
പ്രതിദിനം 10, 30, 50 ദശലക്ഷം ലിറ്റർ ശേഷിയുള്ള മൂന്ന് ട്രീറ്റ്‌മെന്റ് പ്ലാന്റുകൾ നിലവിൽ അസോനോറയിലുണ്ട്. എന്നാൽ ധാരാളം പ്രശ്നങ്ങളും അവക്കുണ്ട്. 2017 മുതൽ, അസോനോറ പ്ലാന്റിൽ മെക്കാനിക്കൽ ഉപകരണങ്ങൾ സജ്ജീകരിക്കുന്നതിനും മാറ്റുന്നതിനും നവീകരിക്കുന്നതിനുമായി ഏകദേശം 5.07 കോടി രൂപ (50.7 ദശലക്ഷം രൂപ) ചെലവഴിച്ചു. പുറത്ത് 16 പമ്പുകളിൽ എട്ടെണ്ണവും മാറ്റി. നാളിതുവരെ, ബാർദേസ് താലൂക്കിൽ പൈപ്പ് ജലവിതരണം ക്രമരഹിതമാണ്.
വടക്കൻ ഗോവയുടെ ഉൾഭാഗമായ ഇസോർസിമിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 60 കിലോമീറ്റർ അകലെ, ഖനന ഗ്രാമമായ പിസുർലെമിലെ നിവാസികൾ, ഖനനം മൂലം പ്രകൃതിദത്ത ജലസ്രോതസ്സുകൾ വറ്റിവരണ്ടതിനാൽ കടുത്ത ജലക്ഷാമം അനുഭവിക്കുന്നുണ്ട്.
2022 മാർച്ച് 28 ന്, നിവാസികൾ ഗോവ സർക്കാരിനും വിവിധ വകുപ്പുകൾക്കുമെതിരെ ബോംബെ ഹൈക്കോടതിയിൽ ഒരു പൊതുതാൽപര്യ ഹരജി ഫയൽ ചെയ്തിരുന്നു. ഗ്രാമം വാട്ടർ ടാങ്കറുകളെ ആശ്രയിക്കുന്നുവെന്നും വിതരണം ക്രമരഹിതമാണെന്നും ഹർജിയിൽ പറയുന്നു. അവരുടെ ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു ജലശുദ്ധീകരണ പ്ലാന്റിനായി അവർ അഭ്യർത്ഥന നടത്തിയിരുന്നു, അതിലൂടെ അവരുടെ വീടുകളിലേക്ക് ഒരു നേരിട്ടുള്ള ലൈൻ എത്താൻ കഴിയും. സർക്കാർ നടപടിയെടുക്കാൻ ഹൈക്കോടതി ഉത്തരവിട്ടതിനുശേഷമാണ് പൈപ്പ് ജലവിതരണം ഉറപ്പാക്കാൻ നിർമാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആരംഭിച്ചത് .
ഇതെല്ലാം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ അവകാശവാദ പ്രകാരമുള്ള ജലലഭ്യത ഗോവയിൽ ഇല്ല എന്നതാണ്.
